Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2012

Το συγκλονιστικό πορτρέτο μιας Ουκρανής πόρνης


Αυτή η φωτογραφία της Μαρίας, τραβηγμένη από τον Μπρεντ Στέρτον, κέρδισε το παγκόσμιο βραβείο φωτορεπορτάζ Αυτή η φωτογραφία της Μαρίας, τραβηγμένη από τον Μπρεντ Στέρτον, κέρδισε το παγκόσμιο βραβείο φωτορεπορτάζ
.Ναταλία Αντόνοβα

Με μια πρώτη ματιά, η Μαρία θα θύμιζε αθλήτρια που ξεκουράζεται μετά από την προθέρμανση. Όπως είναι τοποθετημένα τα άκρα της, και κυρίως το μπανταρισμένο δεξί της πόδι θα υπέθετες αρχικά ότι τραυματίστηκε πάνω στην υπερπροσπάθεια. Άλλωστε, ο φωτισμός του φωτογράφου παραπέμπει σε παλιές φωτογραφίες μποξέρ που πανηγυρίζουν επιδεικνύοντας τα γεμάτα από χτυπήματα σώματά τους, συνοδευόμενα
από μια βαθειά κλονισμένη εύνοια.

Όταν όμως κοιτάξεις πιο προσεκτικά, η τραγική πραγματικότητα που συνιστά τη ζωή της Μαρίας ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου. Στην αρχή οι φριχτοί τεράστιοι μώλωπες που καλύπτουν το αριστερό της πόδι. Μετά το βλέμμα σου πέφτει στο υπόλοιπο σώμα της – η όψη και η υφή της σάρκας της παραπέμπει σε ζόμπι. Τέλος καρφώνεσαι στο πρόσωπό της. Τώρα μοιάζει με παλιόγρια, μια γυναίκα που ίσως κάποτε να ήταν όμορφη, προτού η μοίρα της παίξει ένα από τα πιο άσχημα παιχνίδια της.

Το πορτρέτο της Μαρίας, φωτογραφία του Μπρεντ Στέρτον, η οποία απεικονίζει μια ναρκομανή ιερόδουλη που ζει στην πόλη Krivy Rih της Ουκρανίας, συζητήθηκε πολύ τελευταία.

Νωρίτερα τον ίδιο χρόνο, ο Στέρτον κέρδισε το παγκόσμιο βραβείο φωτορεπορτάζ με την φωτογραφία αυτή, η οποία αποτελεί μέρος της ενημερωτικής εκστρατείας για το AIDS στην Ουκρανία. Την στιγμή που πάρθηκε η φωτογραφία αυτή, η Μαρία υποστήριξε ότι δεν είχε μολυνθεί από τον ιό. Η κατάσταση της υγείας της σήμερα παραμένει άγνωστη.

Όταν αναφέρομαι στην φωτογραφία αυτή, η Ουκρανή φίλη μου ενίσταται: «Ω, τι πρωτότυπο, άλλη μια ιστορία με θέμα τις ιερόδουλες από την Ουκρανία». Η Ελεονόρα, Ουκρανή εθελόντρια σε ελληνική ΜΚΟ εδώ και μερικούς μήνες, προθέτει σχετικά την εν λόγω εικόνα: «Άλλη μια φορά θα ήθελα να υπενθυμίσω στους Έλληνες φίλους μου ότι ,όχι, δεν είμαστε όλες οι Ουκρανές ναρκομανείς πόρνες. Ευχαριστώ πάραυτα για το ενδιαφέρον σας!»

Φυσικά, είναι η δραματικότητα και η ένταση των εικόνων τα χαρακτηριστικά που τις κάνουν να κερδίζουν παγκόσμια βραβεία φωτορεπορτάζ. Η φωτογραφία μιας χαρούμενης μικροαστικής ουκρανικής οικογένειας μάλλον δεν θα έκανε την παραμικρή αίσθηση. Δεν θα ήταν όμως εκτός πραγματικότητας κάποιος ό οποίος θα συσχέτιζε την Ουκρανία με την βιομηχανία του σεξ, το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και τον υπόκοσμο όπου βρίθουν εγκληματικά στοιχεία. Αυτό αποπνέει η χώρα αυτή στους ξένους τουρίστες που την επισκέπτονται, οι οποίοι συνήθως την χαρακτηρίζουν ως μια χώρα που «έχει μείνει κάποια χρόνια πίσω», ή τουλάχιστον έτσι μου λένε.

Παραδόξως, όμως, όσο κοιτώ την Μαρία, τόσο περισσότερο μ'αρέσει. Στην αρχή νόμιζα ότι η φωτογραφία δανείζεται κάτι από την φιλοσοφία του Νίτσε. Όσο βυθίζεσαι στο βλέμμα της, άλλο τόσο δείχνει να σε «καρφώνει» και η ίδια. Τα μάτια της δείχνουν να προειδοποιούν για τους κινδύνους του εθισμού από τα ναρκωτικά και της καθόλου γοητευτικής και συνάμα απάνθρωπης πορνοβιομηχανίας – και η ματιά της αποπνέει καθαρότητα, ηρεμία και επίγνωση. Είναι το βλέμμα μιας γυναίκας που έχει πιάσει πάτο και ίσως να μην μπορέσει ποτέ να επανέλθει – όμως δείχνει να μην φοβάται, τουλάχιστον για την ώρα, τίποτα και κανέναν.

Αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο πάνω στην φωτογραφία είναι η περιφρόνηση, αλλά και η αξιοπρέπεια που βγάζει στον θεατή. Δείχνει μια γυναίκα που ποζάρει φορώντας λουλουδένια εσώρουχα που έχουν μαραθεί και έχουν γίνει γκρι απ'τα τόσα πλυσίματα, αλλά ακόμα και έτσι η έκφρασή της προδίδει ότι πρόκειται για ένα σκληρό καρύδι που δεν ανεχτεί οποιαδήποτε άσχημη συμπεριφορά, επειδή απλά τυχαίνει να είναι αυτή που είναι. Είναι γεμάτη μώλωπες και δίχως αμφιβολία βιώνει ένα μαρτύριο, όμοιο του οποίου δεν θα'πρεπε να περάσει κανένα ανθρώπινο ον, όμως δεν ζητάει ούτε ελεημοσύνη ούτε συγχώρεση.

Η σκληρότητα που επιδεικνύει δεν θα αποτελεί έκπληξη σε όσους πραγματικά γνωρίζουν την Ουκρανία, μια χώρα της οποίας ο εθνικός ύμνος αρχίζει λέγοντας: "Η βούληση και η δόξα της Ουκρανίας δεν πέθαναν ακόμα ". Δεν είναι ποτέ εύκολο ούτε βολικό να μιλάς για καταστάσεις όπως αυτή στην οποία βρίσκεται η Μαρία. Θέλεις να κρατάς την ελπίδα ζωντανή μέσα σου, είναι φυσικό. Της εύχεσαι από τα βάθη της καρδιά σου να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά και να παλέψει για να φύγει από τα κυκλώματα της πορνείας. Το σώμα της φαίνεται να την εγκαταλείπει, όμως το πρόσωπό της διαβεβαιώνει ότι «το'χει». Καλή σου τύχη, Μαρία.

Επιμέλεια-Μετάφραση: Στέλιος Παπαναστασίου

Πηγή: Guardian, theinsider.gr
.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου